Tanzimat Edebiyatı Konu Anlatımı


Tanzimat Edebiyatı aslında Tanzimat Dönemi'nin başlamasıyla oluşan siyasal ve sosyal ortamın değişimiyle bağlantılı olarak ortaya çıkmıştır.
Tercüman-ı Ahval gazetesinin yayımlanmaya başlaması Tanzimat Edebiyatı'nın başlangıcı kabul edilmiştir.
Türk Edebiyatı'nda o zamana kadar olmayan türler yani hikaye,roman,deneme,makale Türk edebiyatına görülmeye başlamıştır ki bu önemlidir.


ROMAN-ÖYKÜ'DE TANZİMAT EDEBİYATI

Fransız romanları öncülük eder.Dil yalın bir hale getirilmeye çalışılmıştır.

Türk edebiyatı romanla ilk kez Yusuf Kamil Paşa'nın Fenelon'dan çevirdiği TELEMAK adlı romanla tanışmıştır.

Edebiyatımızdaki ilk yerli roman ise Şemsettin Sami'nin TAAŞUK-I TALAT VE FİTNAT'tır.

Edebiyatımızda ilk öykü kitabı Ahmet Mithat Efendi'nin LETAİF-İ RİVAYET adlı yapıtı olmuştur.

Batılı anlamda gerçekçi öykü kitabı ise Samipaşazade Sezai'nin KÜÇÜK ŞEYLER adlı kitabı olmuştur.




TANZİMAT EDEBİYATI ROMANININ ÖZELLİKLERİNE GÖZ ATALIM:

Roman tekniği zayıf.
Betimlemeler uzun,tesadüflere yer verilmiş.
Bazen romanların akışı kesilerek okuyucuya bilgi verilebiliyor.
Batılılaşma,cariyelik,kölelik konularına sıkça rastlanıyor.
Kötüler tek yanlı,iyiler ödüllendiriliyor.
Konular günlük yaşam veya tarihten alınmış.



TANZİMAT EDEBİYATI'NDA TİYATROYA BAKALIM:

Türk tiyatrosu Tanzimat'a kadar meddah,Karagöz ve orta oyunundan oluşan bir halk tiyatrosu şeklindedir.
Tanzimat Edebiyatıyla değişim başlamıştır.
Edebiyatımızdaki batılı tarzda ilk tiyatro Şinasi'ni ŞAİR EVLENMESİ'dir.(Görücü usulu evlenme konu edilir)
Sahnelenen ilk tiyatro eseri ise Namık Kemal'in VATAN YAHUT SİLİSTRE'sidir.
Ahmet Vefik Paşa tercüme ve adaptasyon tarzı eserler vermiştir.Moliere'den ZOR NİKAHI ve ZORAKİ TABİP adlı eserleri Türkçeye kazandırmıştır.
Recaizade Mahmut Ekrem ATALA ve AMERİKA VAHŞİLERİ adlı eserleri yazmıştır.ÇOK BİLEN ÇOK YANILIR ise Batılı anlamda tiyatro özelliğini taşır.
TEADOR KASAP Moliere'den çeviriler yapmıştır.

TANZİMAT EDEBİYATI'NDA ŞİİR NASILDI PEKİ?

Romantizm etkisinde kalındı.
Encümen-i Şuara bu dönemde şairlerin bir araya geldiği önemli bir topluluk olmuştur.
Şinasi yeni şiirin temsilcisi oldu.
Namık Kemal vatan,yasa,hak,adalet,ahlak konularında şiirler yazdı.
Ziya Paşa da başarılı eserler vermiştir.Divan geleneğine bağlı kalmıştır.
Abdülhak Hamit Tarhan batılışma yolunda yürümüştür.
Aşk,doğa,ölümü konu edinmiştir.
Muallim Naci Recaizade Mahmut Ekrem ile eski yeni çatışmasına girmiştir.


TANZİMAT EDEBİYATI'NDA MAKALE:

İlk makale örneği edebiyatımızda Şinasi'den gelmiştir.O da Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir.
Namık Kemal LİSAN-I OSMANİ'NİN EDEBİYATI HAKKINDA BAZI MÜLAHAZATI ŞAMİLDİR makalesini yazmıştır.
Ziya Paşa ŞİİR VE İNŞA makalesini yazmıştır.

TANZİMAT EDEBİYATI'DA ELEŞTİRİ:

İlk örnek Namık Kemal'in TAHRİB-İ HARABAT adlı yapıtıdır.


TANZİMAT EDEBİYATI GAZETECİLİĞİ:

Şinasi ve Agah Efendi beraber TERCÜMAN-I AHVAL'İ çıkardı.
TAKVİM-İ VEKAYİ:İlk resmi gazete.
CERİDE-İ HAVADİS:Yarı resmi gazete.
TERCÜMAN-I AHVAL:İlk özel gazete.
TASVİR-İ EFKAR:Şinasi çıkarmaya başladı.Özel bir gazetedir.




DÖNEMİN BAŞLICA SANATÇILARI İSE:

ŞİNASİ
ZİYA PAŞA
NAMIK KEMAL
ŞEMSETTİN SAMİ
AHMET MİTHAT EFENDİ
AHMET VEFİK PAŞA

İKİNCİ DÖNEM TANZİMAT EDEBİYATI'NA BAKIŞ:

Sanat sanat içindir görüşü benimsendi.
Toplumdan uzaklaşıldı.
Dil oldukça ağırdı.
Batılılaşma,cariyelik,kölelik konuları işlendi.

DÖNEMİN BAŞLICA SANATÇILARI:

RECAİZADE MAHMUT EKREM
ABDÜLHAK ŞİNASİ HİSAR
NABİZADE NAZIM
MUALLİM NACİ





Hiç yorum yok