ATOM MODELLERİ

ATOM MODELLERİ

BOHR ATOM MODELİ: 

Niels Hendrik Bohr kendinden önceki Rutherford Atom Modeli'nden yararlanarak yeni bir atom modelini geliştirdi.Bohr atom modeline göre çekirdeğe en yakın enerji seviyesine dairesel hareket yapan elektron kararlıdır.Işık yaymaz. Elektrona yeterli ışık verilirse  elektron bulunduğu enerji seviyesinden daha büyük enerji seviyesine sıçrar.Böyle bir duruma gelindiğinde atom kararsızdır.Karalı bir duruma gelmek için aldğı enerji seviyesine yakın bir foton fırlatır.Atom ışıma yapar.

1913 yılında Neils Bohr, hidrojen atomunun spektrum çizgilerini ve Planck'ın kuantum kuramını kullanarak Bohr Kuramını oluşturdu.

Bu bilgiler ışığında Bohr varsayımları (postulatları) şöyle özetlenebilir.

1. Bir atomdaki elektronlar çekirdekten belli uzaklıktaki yörüngelerde hareket eder ve bu yörüngelerdeki açısal momentumu h/2pi'nin tam katlarıdır. Her kararlı hâlin sabit bir enerjisi vardır.

2. Her hangi bir kararlı enerji seviyesinde elektron dairesel bir yörüngede (orbitalde) hareket eder. Bu yörüngelere enerji düzeyleri veya kabukları denir.

3. Elektron kararlı hâllerden birinde bulunurken atom ışık (radyasyon) yayınlamaz. Ancak, yüksek enerji düzeyinden daha düşük enerji düzeyine geçtiğinde, seviyeler arasındaki enerji farkına eşit bir ışık kuantı yayınlar. Burada E = E_son-E_ilk bağıntısı geçerlidir.

 Bohr Atom Modeli

 4. Elektron hareketinin mümkün olduğu kararlı seviyeler, K, L, M, N, O gibi harflerle veya en düşük enerji düzeyi 1 olmak üzere, her enerji düzeyi + bir tam sayı ile belirlenir ve genel olarak "n" İle gösterilir, (n: 1,2,3 ...¥)

RUTHERFORD ATOM MODELİ:

Ernest Rutherford tarafından ortaya atılmıştır.Bu atom modeli güneş sistemine benzetilmiştir.Bu modelde arkasına film yerleştirilmiş bir altın tabakaya +2 yüklü alfa tanecikleri () gönderilerek ışınların levhaya çarptıktan sonra izledikleri yollar çizilmiştir.Bu deneyin sonuçları şöyledir:

 atomda büyük boşluklar vardır.

 Rutherford Atom Modeli

• Işınların küçük bir kısmının kırıldığı ve çok küçük bir kısmının yansıdığı görülmüştür: Öyleyse, atomda + (pozitif) yükler çekirdek adı verilen küçük bir hacimde toplanmıştır. Bu boşluk o kadar büyüktür ki, bir futbol topu büyüklüğünde atom çekirdeği 44 km yarıçapındadır.)
• Atomda pozitif yük, kütle merkezinde  çekirdek diye adlandırılan çok küçük bir hacimde toplanmıştır.
• Atomda pozitif yüklü tanecikler kadar elektron çekirdeğin etrafında bulunur ve atom hacminin büyük bir bölümünü elektronlar kaplar.

Rutherford atom modeli ve Modern Atom Teorisi  ve Bohr Atom Modeli'nin temelleri atılmıştır.

DALTON ATOM MODELİ

 John Dalton'un 1805 yılında bugünkü atom modelinin ilk temellerini attığı modelidir.Dalton'un atom kuramına göre elementler, kimyasal bakımdan birbirinin aynı olan atomlar içerirler. Farklı elementlerin atomları birbirinden farklıdır. Bu atom teorisine göre kimyasal bir bileşik, iki veya daha çok sayıda elementin basit bir oranda birleşmesi sonucunda meydana gelir. Kimyasal tepkimelere giren maddeler arasındaki kütle ilişkilerine istinaden, Dalton atomların bağıl kütlelerini de bulmuştur.Dalton'un atom kuramı aslında üç varsayıma dayanmaktadır:

• Elementler, atom adı verilen küçük, bölünemeyen taneciklerden oluşmuştur. Atomlar kimyasal tepkimelerde oluşmazlar ve bölünmezler.
• Bir elementin tüm atomlarının kütlesi ve diğer özellikleri aynı, diğer elementlerin atomlarından farklıdır.
• Kimyasal bir bileşik iki ya da daha fazla elementin basit bir oranda birleşmesi ile oluşur.

 Dalton'un kitabından iki sayfa

Dalton'un atom kuramı, kimyasal değişme konularının da daha iyi tanımlanmasına olanak sağlar:

1. Kütlenin korunumu: Bir kimyasal reaksiyonda reaksiyona giren maddelerin kütleleri toplamı, çıkan maddelerin (ürünlerin) kütleleri toplamına eşittir.
2. Sabit oranlar yasası: İki element birden fazla bileşik meydana getiriyorsa, birleşen iki elementin farklı miktarları arasında ağırlıkça tam sayılarla ifade edilen basit bir oran bulunur. Örneğin: H2O da 2 g hidrojenle 16 g oksijen birleşirken, OH de 1 g hidrojenle 16 g oksijen birleşmiştir. Buradan her iki bileşikte de aynı miktar oksijenle birleşen 2 g hidrojen ve 1 g hidrojeni birbirine oranlarsak 2 sayısı elde edilir.

THOMSON ATOM MODELİ

Thomson değişik gazlarda yapmış olduğu deneylerle her atomun elektron yükünün kütlesine oranını hesaplayarak elektronu keşfetmiştir. Elektron veren atomun artı (+, pozitif) yüklü olacağını ispatlamış, atom içerisinde proton ile elektronun homojen olarak dağıldığını tanımlamıştır, bu nedenle  bu modele üzümlü kek modeli de denilmektedir. Rutherford Atom Modeli ile proton ve elektronun homojen dağıldığı ilkesi çürütülmüştür.

1. Atom artı yüklü maddeden oluşmuştur

2. Elektronlar bu artı madde içinde gömülüdür ve hareket etmezler.

3. Elektronların kütleleri çok küçüktür bu yüzden atomun tüm kütlesini bu artı yüklü madde oluşturur.

4. Atom küre şeklindedir.

 Thomson Atom Modeli