Türk İnkâlplarının kronolojik olarak bilinmesi önemlidir.
TÜRK İNKLÂPLARI (önemli noktaları)
Saltanatın Kaldırılması (1Kasım 1922):
Osmanlı Devleti Mondoros Ateşkesi ile fiilen,Mudanya Ateşkesi ile tamamen sona ermişti.1 Kasım 1922 de çıkarılan bir kanunla saltanat,İstanbul'un işgalinden itibaren sona ermiş sayıldı.
Cumhuriyet'in İlanı (29 Ekim 1923):
13 Ekim 1923'te Türkiye'nin başkenti'nin Ankara olduğu kabul edildi yeni rejimin adının konulması vakti geldi.Mustafa Kemal ve arkadaşları konuyu meclise getirdiler ve yönetim şeklinin Cumhuriyet olmasına karar verildi.
Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924):
Laikliğe geçişin aşamalarından olmuştur.
1924 Anayasası (20 Nisan 1924):
Yeni Türk Devleti'nin ikinci anayasası kabul edildi.İlk anayasa 1921 de yapılmıştır ancak halkın ihtiyacına cevap veremediğinden kaldırılarak 1924 anayasası getirildi.
Bu dönemde çok partili hayata geçiş denemeleri olmuştur.
Cumhuriyet Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Serbest Cumhuriyet Fırkası gibi partiler açılmıştır.
Medeni Kanun'un Kabulü (17 Şubat 1926):
İslam hukukuna göre düzenlenmiş Mecelle yeni Türk Devleti'ne uygun olmadığından Medeni Kanun kabul edilmiştir.Demokratik ve eşitlikçidir.
Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabulü(3 Mart 1924):
Türkiye'deki tüm öğretim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanarak tek elden yürütülmeye başlanmasıdır.
Yeni Türk Harflerinin Kabulü(1 Kasım 1928):
Okuma yazmayı kolaylaştırmak,okuma yazma oranını artırmak amacıyla Arap Harfleri yerine Latin Harfleri kabul edildi.
Türk Tarih Kurumu'nun Açılması:
Türk tarihi ile ilgili araştırmalar başladı.
Türk Dil Kurumu'nun Açılması:
Türk dilinin ilerlemesinin sağlanması amacıyla kuruldu.
Takvim,Saat ve Ölçülerde Değişiklik:
Batı uygarlığı ile ilişkilerin düzenlenmesi için takvim ve ölçülerin değişmesi gerekiyordu.Bu nedenle bu alanlarda değişikliğe gidildi.
Bunların yanında Türkiye İktisat Kongresi düzenlendi ve milli ekonominin amaçları belirlendi.Ekonomi alanında yenilikler yapıldı.
Milli ekonomi ilkesi kabul edildi.
Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkarıldı.(28 Mayıs 1927).
İş Bankası kuruldu.(1924).
Yabancı İşletmeler millileştirildi.
Türk parasının kıymetinin korunması hakkında kanun çıkarıldı.
Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı kabul edildi.
TÜRK İNKLÂPLARI (önemli noktaları)
Saltanatın Kaldırılması (1Kasım 1922):
Osmanlı Devleti Mondoros Ateşkesi ile fiilen,Mudanya Ateşkesi ile tamamen sona ermişti.1 Kasım 1922 de çıkarılan bir kanunla saltanat,İstanbul'un işgalinden itibaren sona ermiş sayıldı.
Cumhuriyet'in İlanı (29 Ekim 1923):
13 Ekim 1923'te Türkiye'nin başkenti'nin Ankara olduğu kabul edildi yeni rejimin adının konulması vakti geldi.Mustafa Kemal ve arkadaşları konuyu meclise getirdiler ve yönetim şeklinin Cumhuriyet olmasına karar verildi.
Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924):
Laikliğe geçişin aşamalarından olmuştur.
1924 Anayasası (20 Nisan 1924):
Yeni Türk Devleti'nin ikinci anayasası kabul edildi.İlk anayasa 1921 de yapılmıştır ancak halkın ihtiyacına cevap veremediğinden kaldırılarak 1924 anayasası getirildi.
Bu dönemde çok partili hayata geçiş denemeleri olmuştur.
Cumhuriyet Halk Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Serbest Cumhuriyet Fırkası gibi partiler açılmıştır.
Medeni Kanun'un Kabulü (17 Şubat 1926):
İslam hukukuna göre düzenlenmiş Mecelle yeni Türk Devleti'ne uygun olmadığından Medeni Kanun kabul edilmiştir.Demokratik ve eşitlikçidir.
Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabulü(3 Mart 1924):
Türkiye'deki tüm öğretim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanarak tek elden yürütülmeye başlanmasıdır.
Yeni Türk Harflerinin Kabulü(1 Kasım 1928):
Okuma yazmayı kolaylaştırmak,okuma yazma oranını artırmak amacıyla Arap Harfleri yerine Latin Harfleri kabul edildi.
Türk Tarih Kurumu'nun Açılması:
Türk tarihi ile ilgili araştırmalar başladı.
Türk Dil Kurumu'nun Açılması:
Türk dilinin ilerlemesinin sağlanması amacıyla kuruldu.
Takvim,Saat ve Ölçülerde Değişiklik:
Batı uygarlığı ile ilişkilerin düzenlenmesi için takvim ve ölçülerin değişmesi gerekiyordu.Bu nedenle bu alanlarda değişikliğe gidildi.
Bunların yanında Türkiye İktisat Kongresi düzenlendi ve milli ekonominin amaçları belirlendi.Ekonomi alanında yenilikler yapıldı.
Milli ekonomi ilkesi kabul edildi.
Teşvik-i Sanayi Kanunu çıkarıldı.(28 Mayıs 1927).
İş Bankası kuruldu.(1924).
Yabancı İşletmeler millileştirildi.
Türk parasının kıymetinin korunması hakkında kanun çıkarıldı.
Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı kabul edildi.
Yorumlar
Yorum Gönder