Türk ve Dünya Edebiyatı'nda İlkler

 TÜRK ve DÜNYA EDEBİYATI'NDA İLKLER

 -Bazı İlkler-

Kapsamlı bir şekilde Türk ve Dünya Edebiyatında İlkler konusu.Bu konu önemlidir.Sınavda karşımıza çıkabilir.

İlk yerli roman:Şemsettin Sami→Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat

Batı tekniğine uygun ilk roman:Halit Ziya Uşaklıgil→Aşk-ı Memnu

İlk yerli tiyatro eseri: Şinasi→Şair Evlenmesi

İlk çeviri roman:Yusuf Kamil Paşa→Fenelon'dan Telemak

İlk köy romanı: Nabizade Nazım→Karabibik

İlk Psikolojik roman: Mehmet Rauf→Eylül
İlk Edebi Roman:Namık Kemal-İntibah

İlk realist roman: Recaizade Mahmut Ekrem→Araba Sevdası

İlk tarihi roman: Namık Kemal→Cezmi

İlk pastoral şiir: Abdülhak Hamit Tarhan→Sahra

İlk resmi Türkçe gazete:Takvim-i Vekayi

İlk yarı özel gazete: Ceride-i Havadis

Aruzla ilk manzum tiyatro eseri:Abdülhak Hamit→Eşber veya Sardanapal

Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:Abdülhak Hamit→Nesteren 

İlk bibliografya:Katip Çelebi→Keşf-üz Zünun

İlk hatıra kitabı:Babürşah→Babürname

İlk hamse yazarı:Ali Şir Nevai

İlk tezkire:Ali Şir Nevai→Mecalisün Nefais

İlk antoloji:Ziya Paşa→Harabat

İlk mizah dergisi:Teodor Kasap-Diyojen Dergisi

İlk atasözleri kitabı: Şinasi→Durub-ı Emsal-ı Osmaniye

İlk fıkra yazarı:Ahmet Rasim 

İlk hikaye kitabı: Ahmet Mithat→Letaif-i Rivayet

İlk siyasetname:Kutadgu Bilig

İlk mensur (düzyazı) örneklerini veren: Halit Ziya Uşaklıgil

Dünya edebiyatında ilk modern roman:Cervantes→Don Kişot

İlk makale:Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi

İlk seyahatname:Seydi Ali Reis→Mir'at-ül Memalik

İlk edebiyat tarihçimiz:Abdüllahim Memduh Efendi

Batı Anlayışındaki İlk hikayeci ve eseri: Bocacaio→Decameron

Edebiyatımızda sahnelenen ilk tiyatro eseri:Namık Kemal→Vatan Yahut Silistre

Türkçe'nin ilk dilbilgisi kitabı:Süleyman Paşa→Sarf-ı Türki

İlk natüralist eserimiz: Nabizde Nazım→Zehra

Divan Edebiyatı'nda Mahallileşme Akımının temsilcisi:Nedim

Şarkıyı icat eden:Nedim

İlk tarih ve coğrafya ansiklopedisi:Kamus'ul Alem

İlk sözlüğümüz:Divan-ı Lügat-it Türk

İlk Türkçe Sözlük:Şemsettin Sami→Kamus-ı Türki

İlk Özdeyiş örneklerini veren:Ali Bey→Lehçet'ül Hakayık

İlk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eser:Kutadgu Bilig

Türk adının geçtiği ilk metin:Orhun Abideleri

Konuşma diliyle yazılmış ilk hikaye yazarı: Ömer Seyfettin

Edebiyatımızda İlk kafiyesiz şiir:Abdülhak Hamit→Validem

İlk Türk destanı:Alp Er Tunga

İlk alfabemiz:Göktürk Alfabesi

Tekke Şiirinin babası:Ahmet Yesevi

Edebiyatımızda Batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan:Namık Kemal

Edebiyatımızda Epik Tiyatro türünü kuran:Haldun Taner

İlk kadın romancımız:Fatma Aliye

Süslü Nesrin temsilcisi:Sinan Paşa

Dünyanın bilinen ilk destanı: Gılgamış Destanı (Sümerler)

Dünyanın halen yaşayan en büyük Müslüman Türk Destanı: Kırgızların Manas Destanı

Kurtuluş Savaşı'nı doğrudan işleyen ilk roman:Ateşten Gömlek

Komedi türünün ilk büyük ustası: Aristofanes

Trajedi türünün ilk büyük ustası:Aiskylos

İlk uyarlama tiyatro eserinin yazarı:Ahmet Vefik Paşa

Deneme Türünün kurucusu:Montaigne

En başarılı psikolojik roman yazarımız:Peyami Safa→Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

İlk çocuk şiirini yazan:Tevfik Fikret→Şermin

Hikayede gerçek anlamda ilk kez Anadolu'yu işleyen:Refik Halit Karay

Dilde Sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı:Genç Kalemler,

Şiirde Türk kelimesini ilk kez kullanan:Mehmet Emin Yurdakul
İlk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk:Fecr-i Ati

 Ziya Paşa

 Namık Kemal

ŞİNASİ